Năm 2008, khái niệm netbook lần đầu tiên xuất hiện. Các hãng sản xuất PC toàn cầu đang cố giành lấy vị trí thống lĩnh thị trường netbook. Kinh tế bất ổn, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu càng khiến các hãng PC đặt nhiều hy vọng vào những chiếc netbook có mức giá “mềm” hơn nhiều so với laptop thông thường.
Ba hãng PC hàng đầu thế giới – 2 công ty Mỹ Hewlett-Packard và Dell, và hãng Đài Loan Acer – đang tung ra những laptop có tên gọi đặc trưng netbook ở các nước đang phát triển, xem đó là giải pháp thay thế những chiếc desktop và laptop đắt đỏ. Hầu hết thế hệ “PC mini” có màn hình chưa đến 10 inch và giá từ 300 USD – 600 USD, nhưng chúng có hệ điều hành đầy đủ như Windows XP hay Linux.
Nhà sản xuất lạc quan
Thị trường mới phản ánh sự chuyển đổi mạnh mẽ từ máy tính để bàn sang các thiết bị di động và phản ánh thị hiếu mới tại các nước phát triển như Mỹ và châu Âu.
“Cách đây 3 hay 4 năm, loại sản phẩm này không thể đạt đến sự thành công lớn như vậy, bởi mọi người phải mua chiếc laptop đầu tiên của họ”, Eszter Morvay, một nhà nghiên cứu tại công ty tư vấn công nghệ IDC ở Luân Đôn nói. “Giờ đây, nhu cầu của họ đang trở nên tinh vi hơn. Họ chỉ cần một thiết bị lướt web, hay một laptop thứ 2, thứ 3 để làm việc, hoặc cho bố mẹ già hoặc cho con trẻ dùng. Vì vậy, netbook mang lại luồng gió mới cho thị trường”.
Cách đây 1 năm, Asustek, một hãng máy tính Đài Loan ít được biết đến trên thế giới, đã tung ra chiếc Eee PC. Giá dưới 300 USD, phiên bản đầu tiên có màn hình 7 inch, hệ điều hành Linux. Ý tưởng của Asustek rất đơn giản: người tiêu dùng chủ yếu dùng laptop để lướt web, kiểm tra email và xem ảnh, không cần đến một chiếc máy tính để bàn to lớn. Eee PC là một nỗ lực đáp lại phiên bản thương mại của laptop XO, sản phẩm của dự án phi lợi nhuận One Laptop Per Child, nhắm đến các nước đang phát triển.
Eee PC đạt thành công bất ngờ. Năm ngoái, nó là chiếc laptop được “truy tìm” nhiều nhất trên Amazon.com. Chính điều đó đã thu hút sự chú ý của ngành công nghiệp PC.
Tháng 4, nhà sản xuất PC số 1 thế giới Hewlett-Packard, tung ra chiếc Mini-Note với màn hình 8,9 inch, giá khởi điểm 499 USD. Tháng 9, Dell, hãng PC số 2, bắt đầu vào cuộc đua với chiếc Inspiron Mini 9 có màn hình 9 inch, giá 349 USD.
Acer giới thiệu chiếc laptop mini Aspire One, màn hình 8,9 inch tại triển lãm Computex ở Đài Bắc hồi tháng 6, với giá khởi điểm 399 USD. Công ty đặt nhiều hy vọng vào netbook bởi sự quyến rũ của thiết bị Internet di động. “Internet giờ trở thành không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của mọi người, và đây là thiết bị rất tiện lợi, hữu ích cho Internet”, Henry Wang, một đại diện của Acer nói, “đó là lý do chính tại sao chúng tôi lại lạc quan về tương lai”. Acer hy vọng sẽ bán được hơn 5 triệu Aspire One mini đến cuối năm nay.
Asustek, hãng sở hữu nhãn hiệu Asus, nói họ sẽ bán được 10 triệu netbook trên toàn cầu trong năm 2009.
Intel từng dự đoán sẽ có hơn 50 triệu netbook được bán vào năm 2011. Hãng sản xuất chip cũng có lý do để theo đuổi xu hướng này: nhiều netbook dùng bộ vi xử lý Atom của hãng, và Intel đang xúc tiến Classmate PC giá rẻ của hãng tại các thị trường giáo dục trên thế giới.
Tương lai chưa chắc chắn
Nhưng thị trường laptop mini là một vùng đất chưa khai thác và các nhà sản xuất vẫn chưa chắc chắn sẽ có bao nhiêu người tiêu dùng hy sinh tính năng vì giá cả.
Nếu laptop mini cất cánh, người được lợi nhất sẽ là các hãng sản xuất thầu phụ ở Đài Loan, những người đã và sẽ có đơn đặt hàng của 3 nhãn hiệu PC lớn nhất thế giới, cũng như của Asus. Những hãng thầu phụ này bao gồm Pegatron, Quanta Computer; Inventec; và Compal.
Helen Chiang, một nhà nghiên cứu thị trường của IDC, nói netbook có thể cản trở sự tăng trưởng của thị trường PC trước mắt, và thị trường này lại chưa đủ chắc chắn để nhà sản xuất yên tâm với chiến lược lâu dài. Trong khi đó, một linh kiện quan trọng của laptop là pin, thì các hãng cung ứng lại thu về lợi nhuận thấp hơn từ pin của laptop mini, khiến pin không phải là ưu tiên hàng đầu của họ.
Vụ hỏa hoạn tại nhà máy ở Hàn Quốc của hãng LG, nhà cung cấp pin laptop hàng đầu, hồi tháng 3 lại khiến vấn đề pin trở nên khó khăn hơn. Về lâu dài, Chiang nói, các công ty sẽ xem xét liệu laptop mini có giành được thị phần lớn từ các sản phẩm đắt giá hơn, hay mở rộng quy mô toàn bộ thị trường PC. “2008 là năm đầu tiên quan trọng của netbook”, Chiang nói. Doanh số laptop toàn cầu dự kiến sẽ vượt qua doanh số desktop và máy chủ vào năm 2010.
Thủy Ngân
Theo IHT, Reuters