Khi mà giá năng lượng nói chung và giá điện nói riêng đang ngày một leo thang với tốc độ khá chóng mặt như hiện nay thì việc tiết kiệm điện cho máy tính có thể giúp bạn giảm được khoảng 100USD trong tổng số tiền điện phải trả mỗi năm. Con số này tuy không lớn nhưng cũng ít nhiều giúp bạn sớm sở hữu một chiếc máy tính mới tốt hơn (và tiết kiệm điện hơn) đến vài tháng.

Tùy thuộc vào niên đại và chủng loại, một máy tính để bàn hay một màn hình có thể tiêu thụ từ dưới 150W cho đến trên 800W khi đang được sử dụng, và từ dưới 50W cho đến trên 400W khi chạy không tải hay còn được gọi là chế độ nghỉ (idle). Để thực hiện bài viết này, tác giả sử dụng một watt kế để đo công suất thực tế của một máy tính để bàn được trang bị BXL Pentium 4 3,4GHz, RAM 1GB, card đồ họa AGP 8X, 2 đĩa cứng gắn trong, 1 ổ quang và màn hình LCD 19”.

Qua thực tế, chỉ với vài thủ thuật đơn giản, tác giả đã có thể giảm đến 50% lượng điện năng tiêu thụ trung bình của hệ thống. Chiếc máy tính với cấu hình khá khiêm tốn này sử dụng tối thiểu 195W khi hoạt động ở chế độ nghỉ (máy tính chỉ hiển thị màn hình nền Windows và không thực thi bất kỳ ứng dụng nào) cho đến 305W khi BXL và card đồ họa chạy ở mức toàn tải - công suất trung bình đạt khoảng 250W (xem bảng 1).

Tuy nhiên, những số liệu kể trên xem ra không còn chính xác khi một BXL 2 nhân hay 4 nhân tiêu thụ trên 130W ở chế độ chạy toàn tải (tuy nhiên, các BXL thế hệ mới quản lý điện năng hiệu quả hơn ngay khi chúng không hoạt động hết 100% công suất, vì thế tiêu tốn ít điện năng hơn các thế hệ BXL tốc độ chậm trước đây). Tương tự, một card đồ họa cao cấp cũng sử dụng tối thiểu 200W. Do đó, nếu bạn để máy tính của mình hoạt động liên tục thì số tiền điện phải trả hàng năm chắc chắn cũng sẽ tăng lên (tuy không đáng kể). May mắn thay, bạn có thể áp dụng vài thay đổi liên quan đến cấu hình hệ thống để giảm đáng kể lượng điện năng tiêu thụ và chi phí vận hành của bất kỳ máy tính nào.

TIẾT KIÊM ĐIỆN Ở CHẾ ĐỘ NGHỈ
Những máy tính đời mới thường kết hợp với một tiêu chuẩn quản lý điện năng mang tên Advanced Configuration and Power Interface (ACPI), qua đó cho phép hệ điều hành, BIOS và các thành phần phần cứng khác hợp tác với nhau trong việc cắt giảm lượng điện năng tiêu thụ. Theo đó, ACPI định nghĩa vài trạng thái sử dụng năng lượng tổng thể và trạng thái nghỉ cho máy tính tương ứng với các chế độ (chờ hoặc nghỉ) trong Windows XP/Vista. Để hiểu rõ hơn về các trạng thái của ACPI, bạn hãy tham khảo lượng điện năng mà máy tính được thử nghiệm đã tiêu thụ thực tế (xem bảng 1).

Hình 1: Đổi giá trị mục ACPI Suspend Type trong BIOS.

Nếu như việc thiết lập chế độ ngủ đông (hibernate) hay chế độ nghỉ (sleep) cho máy tính xách tay khá phổ biến thì đại đa số người dùng máy tính để bàn thường bỏ qua tính năng hữu ích này. Ví dụ, với hệ thống Pentium 4 được thử nghiệm, lượng điện năng sử dụng ở trạng thái S3 (chế độ chờ trong XP và chế độ nghỉ trong Vista) gần bằng với lượng điện năng mà máy tính tiêu hao ở trạng thái tắt (không rút cáp nguồn khỏi ổ cắm điện).

Trạng thái S3 giảm lượng điện năng tiêu thụ của máy tính xuống 10W hay thậm chí còn thấp hơn nữa khi hoạt động ở chế độ nghỉ, cho dù hệ thống sử dụng nhiều điện năng hơn rất nhiều so với mức trung bình khi hoạt động thực tế. Đáng tiếc, hầu hết máy tính để bàn đều không được cấu hình để sử dụng chế độ này. Một vài card mở rộng và thiết bị ngoại vi đời cũ không hoạt động tốt ở chế độ S3, đặc biệt là card âm thanh.

Để tinh chỉnh các thông số cài đặt về quản lý điện trong Windows XP và Vista, bạn mở mục Power Options trong Control Panel. Windows cung cấp 3 tùy chọn thiết lập sẵn như:

* Turn off monitor and/or hard disk only (chỉ tắt màn hình và/hoặc các đĩa cứng)

* Standby/Sleep (chế độ chờ/nghỉ)

* Hibernate (chế độ ngủ đông)

Tuy ít hao điện nhất nhưng chế độ ngủ đông lại cần nhiều thời gian nhất để tạm dừng hoạt động hay khôi phục lại trạng thái trước đó của máy tính bởi trước hết phải hoàn tất tác vụ đọc/ghi toàn bộ dữ liệu từ bộ nhớ hệ thống (RAM) lên đĩa cứng hoặc ngược lại. Dữ liệu sẽ được lưu trong tập tin mang tên hiberfil.sys. Dung lượng RAM càng lớn, thời gian thực hiện càng lâu. Ngược lại, chế độ Standby/Sleep (S3) chỉ tốn điện hơn một chút so với chế độ ngủ đông, tuy nhiên thời gian chờ đợi gần như là tức thời và không phụ thuộc vào dung lượng RAM của máy tính.

Một thông số cài đặt trong BIOS có tên gọi là ACPI Suspend Type, ACPI Suspend State hay một cái tên khác có ý nghĩa tương tự sẽ giúp bạn kiểm soát xem Windows đang sử dụng trạng thái nghỉ nào (S1 hay S3). Nhiều hệ thống được cài mặc định chế độ S1, khi đó CPU và RAM vẫn được cấp điện. Do đó, bạn hãy vào BIOS, di chuyển đến trình đơn Power Management và thay đổi giá trị của mục ACPI Suspend thành S3, cài đặt này sẽ ngắt nguồn điện cung cấp cho CPU và RAM. Chẳng hạn với máy tính được thử nghiệm ở trên, bạn hãy kích hoạt mọi cài đặt này ở mục USB KB Wake-Up From S3 và thiết lập giá trị Any Key cho thông số Power On Function để qua đó cho phép người dùng sử dụng bàn phím và chuột để đánh thức máy tính từ chế độ chờ.

	TINH CHỈNH THÔNG SỐ SỬ DỤNG ĐIỆN CHO WINDOWS
	Nếu hệ thống đang sử dụng các thông số cài đặt điện năng mặc định của Windows thì điều này có thể bổ sung những chi phí không đáng có vào hóa đơn tiền hàng tháng của bạn. Do vậy, tốt hơn hết bạn hãy tự tìm ra sự cân bằng giữa chi phí và tính thuận tiện để quyết định xem có nên thiết lập cho máy tính		khả năng chuyển nhanh sang chế độ nghỉ hay không. Để truy xuất tiện ích quản lý điện năng trong XP, nhấn Start.Control Panel.Power Options (hay Start.Settings.Control Panel.Power Options nếu bạn sử dụng chế độ hiển thị Classic). Trong Vista, bạn nhấn vào nút Start, gõ vào lệnh power options,ấn .
	Trong thẻ Power Schemes, nhấn chuột vào các trình đơn thả xuống để thiết lập cho màn hình và đĩa cứng có thể chuyển nhanh hơn sang chế độ nghỉ.		Khởi động lại XP nhanh hơn thông qua tùy chọn này: chuyển máy tính sang chế độ nghỉ khi ấn vào nút bật/tắt nguồn thay vì tắt hẳn máy tính như trước đây.
	Tùy biến các tùy chọn sử dụng điện định sẵn của Vista để giảm lượng điện năng tiêu thụ khi máy tính đang trong tình trạng không được sử dụng.		Tiết kiệm thời gian bằng cách thiết lập Vista chuyển nhanh sang chế độ nghỉ khi ấn vào nút bật/tắt nguồn.

TINH CHỈNH TRONG WINDOWS

Hình 2: Bạn có thể thủ công chuyển sang chế độ nghỉ của Vista.

Để giảm phần nào lượng điện năng tiêu thụ, bạn nên thiết lập cho máy tính của mình tính năng tự động chuyển sang chế độ chờ nếu không được sử dụng sau 30 phút. Ngoài ra, bạn cũng có thể khai thác mục Power Option trong Control Panel để cấu hình cho nút bật/tắt nguồn có chức năng kích hoạt chế độ chờ hay chế độ tạm nghỉ, thay vì tắt hẳn máy tính như thông thường.

Trong Windows XP, chọn thẻ Advanced, và bên dưới mục When I press the power button on my computer, chọn Standby. Trong Vista, chọn Change when the computer sleeps hoặc Change plan settings. Trong hộp thoại Edit Plan Settings, bạn thiết lập thời gian để hệ thống chạy không tải trước khi tắt màn hình và chuyển máy tính vào chế độ nghỉ.

Kế đến, bạn chọn Change advanced power settings, nhấn chuột vào dấu (+) bên cạnh dòng chữ Power button action, nhấn chuột lên tùy chọn hiện hành để làm xuất hiện một trình đơn thả xuống, sau đó chọn Sleep.

Bạn cũng có thể thủ công kích hoạt chế độ tạm nghỉ của Windows: Trong Windows XP, nhấn Start.Turn Off Computer.Standby. Trong Vista, nhấn nút Start, chọn mũi tên trái nằm ở góc dưới cùng bên phải của trình đơn Start, rồi chọn Sleep. Để khôi phục lại hệ thống, bạn ấn vào nút bật tắt nguồn hay một phím bất kỳ trên bàn phím hay chỉ đơn giản là di chuyển chuột.