Nguyên nhân được nói đến nhiều nhất là học sinh phải ngồi học trên những bộ bàn ghế không đạt tiêu chuẩn.

Bàn ghế là... thủ phạm

Theo khảo sát của BV Mắt Hà Nội trong năm 2009, trên 16.000 học sinh tiểu học, THCS, THPT, tỉ lệ học sinh cận thị ở bậc tiểu học là 20%, THCS 30% và cao nhất là bậc THPT chiếm trên 50%.

Một nghiên cứu khác về bệnh cong vẹo cột sống (CVCS) ở học sinh Hà Nội được nghiên cứu tại 4 quận, huyện: Hai Bà Trưng, Cầu Giấy, Sóc Sơn, Gia Lâm có tỉ lệ mắc CVCS là 18,9%.

Nguyên nhân dẫn đến việc gia tăng các bệnh học đường trong thời gian gần đây, theo đánh giá của các chuyên gia y tế có  hai yếu tố nguy cơ chủ yếu là tư thế ngồi sai và bàn ghế không phù hợp với tầm vóc học sinh.

Khảo sát của ngành y tế  cho thấy, đa số bàn ghế trong các trường học đều không đạt các kích thước chức năng theo tiêu chuẩn. Mặc dù đó chỉ là những tiêu chuẩn rất giản đơn, nhưng trên thực tế chúng cũng không được tuân thủ đầy đủ.

Nghiên cứu tại Trường Tiểu học Tây Mỗ (huyện Từ Liêm) cho thấy, khi để mặt bàn phẳng học sinh ngồi gục đầu nhiều hơn, nhưng khi điều chỉnh mặt bàn nghiêng học sinh ngồi ngay ngắn hơn. Mặt bàn phẳng cũng là một trong những nguy cơ dẫn đến cột sống cổ sống c5 và c6 bị chèn ép, làm tổn thương dây thần kinh điều khiển hệ vận động, làm rối loạn chức năng vận động của tim, phổi, mắt và một số bộ phận khác...

Cấu trúc của bàn liền ghế không phù hợp với chương trình đổi mới trong giáo dục, là dạy học tích cực, tăng cường học nhóm và tự học, phát huy tính chủ động cá nhân. Do bàn ghế liền nên độ xa gần không điều chỉnh được...

Kiến nghị mãi vẫn thế


Ngay chính những thầy - cô giáo dạy tại các trường tiểu học, trung học đều có nhận xét: Nguyên nhân gây tỉ lệ học sinh bị cận thị, CVCS không chỉ như theo suy nghĩ của các bậc cha mẹ học sinh là do chương trình học quá tải, học sinh phải học nhiều mà “thủ phạm” còn là  bàn ghế ngồi học không phù hợp với các em. Chỉ bộ bàn ghế đó mà trẻ phải ngồi học từ năm lớp 1 đến lớp 5. Lúc học lớp 1 khi ngồi học bàn gần sát tới mặt, đến lớp 5 thì bàn lại quá thấp.

Thậm chí, có trường học sinh tiểu học, học sinh THCS dùng chung bộ bàn ghế đó. Với học sinh bán trú, bàn ghế vừa để học nhưng cũng vừa để làm giường ngủ trưa trong khi lại chưa có tiêu chuẩn nào cho những bộ bàn ghế “2 trong 1” này.

Trước tình trạng bệnh học đường gia tăng, ngành y tế đã nhiều lần kiến nghị ngành giáo dục cần có những thay đổi trong việc thiết kế bàn ghế cho học sinh. Nhiều năm đã qua, nhưng đến nay Bộ Y tế, Bộ GDĐT vẫn đang bàn bạc để đưa ra chuẩn về phòng học, bàn ghế, bảng viết, ánh sáng... trong nhà trường.

Trên thực tế, có một số chuẩn đưa ra khi áp dụng thực tế lại chưa phù hợp, vì tiêu chuẩn bàn ghế mới chỉ dành chung cho học sinh tiểu học hoặc trung học mà  chưa có quy định bàn ghế cho từng nhóm tuổi học sinh, đặc biệt là quy định chuẩn bàn ghế theo thể trạng học sinh...

Tại mỗi lớp học, học sinh quá đông (nhất là ở các trường có uy tín), thời gian học dày đặc phải ngồi nhiều giờ trên bộ bàn ghế không đúng chuẩn đã dẫn đến việc gia tăng các bệnh học đường đang là thực tế rất phổ biến. Ngay từ lớp 1 đã có không ít học sinh phải đeo kính, càng lên lớp cao học sinh đeo kính càng đông, cá biệt có lớp gần 100% học sinh phải đeo kính. Thực tế này đang là nỗi lo của các bậc phụ huynh, song các cơ quan chức năng vẫn chưa có được những thay đổi tích cực.