Bệnh hô hấp
Mùa đông - xuân là mùa
mà các bệnh phổi - phế quản phát triển mạnh với sự hậu thuẫn của
độ ẩm
cao, khí áp thấp, nhiệt độ thấp, sức đề kháng của cơ thể bị suy giảm, các vi
sinh vật phát triển thuận lợi... Các bệnh phổi - phế quản dễ phát triển trong
mùa này là:
Hen phế quản: phế quản của người bị hen rất nhạy cảm với mọi
kích thích gây bệnh. Kích thích đó có thể là các dị nguyên từ bên ngoài như:
phấn hoa, hóa chất, bụi sinh vật, nấm, mốc, vi khuẩn, bụi vô cơ... hay có nguồn
gốc nội tại trong cơ thể người bệnh: các nội tiết tố, những thay đổi của môi
trường bên trong cơ thể... Phòng tránh bệnh chủ yếu là phải loại trừ được các
yếu tố gây bệnh như: tránh lạnh, tránh bụi bặm, ký sinh vật, nấm mốc, phấn
hoa... Điều trị bệnh phải nhanh, có hiệu quả, cắt được cơn hen trong thời gian
ngắn nhất, không để cơn hen phát triển thành ác tính.
Viêm khí - phế quản
cấp: Các tác nhân gây viêm khí - phế quản cấp mùa đông - xuân thường là virus
cúm, virus influenza A và B, các virus parainfluenza, virus hợp bào hô hấp,
virus đường mũi và các loại khác. Phòng bệnh bằng cách giữ ấm, không để bị lạnh,
có thể dùng kháng sinh chống bội nhiễm.
Viêm phổi: yếu tố gây bệnh là
S.pneumoniae, mycoplasma pneumoniae, các virus hô hấp, chlamydia pneumoniae, H.
influenza, trực khuẩn Gram (-) ái khí, tụ cầu vàng và các loại khác. Bệnh viêm
phổi rất nguy hiểm đối với người cao tuổi và trẻ nhỏ vì sức đề kháng cũng như
khả năng chịu lạnh kém. Việc phòng viêm phổi vì thế rất quan trọng. Ngoài giữ
ấm, tránh lạnh, tránh ẩm, tránh gió lùa... nếu thấy có các triệu chứng như: ho
nhiều, sốt cao kéo dài, khó thở... bệnh nhân cần đến bệnh viện càng sớm càng
tốt.
Đợt cấp của tâm phế mạn: tâm phế mạn là bệnh tim do bệnh phổi mạn
tính gây ra. Bệnh thường đột ngột trở nặng trong mùa lạnh. Tuy là bệnh tim nhưng
do nguyên nhân phổi nên muốn khỏi bệnh cần điều trị chủ yếu về phổi, điều trị
nhiễm khuẩn phổi. Bệnh tâm phế mạn sau vài đợt cấp sẽ đi đến tử vong, do vậy,
việc phòng chống không để xảy ra đợt cấp của tâm phế mạn mùa lạnh là vấn đề sống
còn đối với người bệnh.
Ho ra máu: ho ra máu chịu ảnh hưởng rất nhiều của
yếu tố thời tiết. Trong 3 yếu tố:
độ ẩm,
khí áp, nhiệt độ thì sự thay đổi về nhiệt độ và khí áp ảnh hưởng đến ho ra máu
rõ rệt nhất. Phòng chống bệnh này chỉ có cách duy nhất là giữ ấm cơ thể, đặc
biệt là vùng mũi, họng.
Các bệnh về
khớp
Bệnh viêm khớp: do thời tiết lạnh, ẩm nên các bệnh
xương khớp có dịp hoành hành. Viêm khớp dạng thấp, thấp tim và gút là 3 bệnh dễ
lên những đợt cấp tính nhất trong mùa đông. Viêm khớp dạng thấp là bệnh khớp mãn
tính kéo dài trong nhiều năm và có thể gây những di chứng nặng nề như: dính,
biến dạng khớp. Triệu chứng của bệnh là viêm nhiều khớp (viêm cổ tay, bàn tay,
đốt tay, khớp chân...) và diễn biến kéo dài. Người bệnh cũng có thể bị cứng khớp
vào buổi sáng, gây khó cử động các khớp và kéo dài hàng giờ. Nếu thấy có các
triệu chứng kể trên, bạn cần đi khám và điều trị ngay. Nếu để kéo dài sẽ xuất
hiện tổn thương ở sụn khớp và đầu xương, người bệnh có nguy cơ bị biến dạng
khớp, dính khớp, cứng khớp và mất khả năng vận động của khớp.
Bệnh gút:
gút là bệnh chủ yếu ở nam giới trên 30 tuổi, sống tại thành thị. Tuy bệnh gút là
do ăn uống thừa chất, nhưng tiết trời lạnh, ẩm sẽ làm các khớp đau nhức
hơn.
Đối với các bệnh viêm khớp, khi trời lạnh, điều cần làm đầu tiên
chính là giữ ấm cơ thể, đặc biệt là chân tay. Hạn chế ra ngoài khi trời quá
lạnh, mưa phùn. Những người bị bệnh gút cần phải kiêng hoàn toàn rượu, bia và
hạn chế các món ăn giàu đạm, giàu chất béo.
Bệnh
daTrời lạnh cũng là điều kiện thuận lợi cho các bệnh
ngoài da, đặc biệt là các bệnh như: mề đay, chàm, nứt gót chân... phát triển. Mề
đay thường phát triển nhiều hơn khi từ môi trường có gió lạnh vào trong phòng ấm
áp hơn. Một số người còn kèm theo triệu chứng nhức đầu, hạ huyết áp, tím tái,
phù thanh quản... Để tránh tình trạng trên, những người có cơ địa dị ứng và hay
nổi mề đay nên tránh ra ngoài lúc trời lạnh và nên mặc quần áo ấm. Nên uống các
thuốc kháng histamin khi mới chớm có dấu hiệu mề đay để giảm và cắt cơn ngứa, vì
khi mề đay đã nổi thì các thuốc kháng histamin không có tác dụng.
Chàm
khô, hay còn gọi là bệnh ngứa do lạnh, là hậu quả của trời lạnh và
độ ẩm ở
trong phòng gia tăng khiến da bị giảm tiết mồ hôi và chất bã. Chất sừng của da
bị mất nước khiến da trở nên khô hơn, đóng ít vảy. Da bị nứt kèm theo triệu
chứng ngứa từ lâm râm đến dữ dội, làm cho da bị trầy xước, thậm chí còn gây ra
những chấm xuất huyết dưới da. Những người bị chàm khô nên uống nhiều nước,
tránh tắm nước nóng, dùng loại sữa tắm có chất làm ẩm da và không có chất làm
thơm. Bôi kem làm ẩm da ngay sau khi tắm và nếu nặng thì uống thuốc chống dị ứng
hàng ngày theo chỉ định của bác sĩ.