Dự báo mát lòng mát dạ người tiêu dùng khắp thế giới, cho dù cơn bão lạm phát sẽ sớm lụi tàn: Bước vào thời hoàng kim của Điện toán đám mây, máy tính nhỏ sẽ dần soán ngôi của các ông anh desktop, laptop, và thậm chí sẽ được... biếu không!

Ảnh: Getty Image.

Máy tính nhỏ (còn gọi là netbook hay laptop mini) có dung lượng lưu trữ nhỏ, bộ xử lý không mạnh, chú trọng chức năng truy cập Internet (dùng dây hoặc không dây).

Những công ty tiên phong sản xuất máy tính nhỏ cũng là... công ty nhỏ: CherryPal (với Net-top), Asus (với Eee PC), Everex (với CloudBook).

CherryPal – công ty mới toanh của vùng Silicon Valley – cho rằng, trong thời đại Internet, việc tiêu tốn nhiều năng lượng của máy tính để bàn truyền thống chỉ để sử dụng những chức năng cơ bản của máy tính là vô cùng lãng phí. Chính vì vậy, CherryPal thậm chí đã lên kế hoạch thu nhỏ hơn nữa dòng Net-top, hạ công suất tiêu thụ xuống, chỉ còn... 2 watt (so với 100 watt ở các loại desktop thông dụng) và vẫn bán với giá 300USD.

Asus đang bán rất chạy dòng máy Eee PC (dùng hệ điều hành Linux) với giá tương tự. Thoạt đầu, máy Eee PC được dự kiến dành cho học sinh và những người mới làm quen với máy tính. Tuy nhiên, trên thực tế, những người chuyên nghiệp đã có máy tính để bàn "hùng mạnh" cũng đổ xô đi mua Eee PC.

Yếu tố quan trọng nhất làm cho máy tính nhỏ "lớn lên" chính là việc truy cập Internet băng rộng ngày càng dễ dàng và dịch vụ trên web ngày càng phong phú. Google cung cấp miễn phí những ứng dụng web đủ đáp ứng các nhu cầu cơ bản, khiến người dùng không cần cài đặt nhiều phần mềm, giảm bớt đáng kể "bức xúc" về dung lượng lưu trữ.

Khi phần lớn tài liệu của bạn được quản lý bởi các dịch vụ trên web, bạn đã đứng vào hàng ngũ những người "sống trên mây". Những công việc bình thường của bạn như mở hộp thư, xem tài liệu, soạn tài liệu (với Google Docs chẳng hạn) bỗng nhiên được diễn tả bằng một thuật ngữ thời thượng: Cloud Computing – Điện toán đám mây. (Chẳng qua, ngay từ buổi sơ khai của Internet, trong các sơ đồ kỹ thuật, người ta luôn diễn tả mạng Internet bằng hình đám mây "bùng nhùng")

Dù đánh giá máy tính nhỏ không thể "lớn" hơn máy tính truyền thống, các công ty lớn như Dell, HP, Acer đều đã nhảy vào cuộc chơi "máy tính nhỏ", không muốn để các công ty nhỏ ung dung hưởng lợi. Những "gã khổng lồ" khác cũng không thể làm ngơ. Intel chế tạo riêng bộ xử lý Atom cho máy tính nhỏ. Microsoft tiếp tục bán hệ điều hành Windows XP cho máy tính nhỏ.

Theo các nhà phân tích thị trường, những công ty lớn đều phải chú ý đến máy tính nhỏ, nhưng đó là hành động... miễn cưỡng. Bởi vì sự lớn mạnh của phân khúc thị trường này xét về toàn cục lại sẽ là... bất lợi cho họ. Vì sao? Microsoft, Intel, kể cả Dell, HP và Acer vốn xây dựng mô hình kinh doanh của họ dựa trên "tiên đề": người dùng sẽ cần bộ xử lý ngày càng mạnh mẽ hơn, hệ điều hành ngày càng tinh vi hơn. Họ nào có ngờ khi sắm thêm máy tính, người dùng lại mua một máy... yếu hơn về mọi mặt (vì sức mạnh người dùng cần đến đã có ở các máy chủ của Google). Vấn đề mà các đại gia phải đau đầu suy nghĩ là: Liệu xu hướng này có trở thành chủ đạo?

Có ý kiến cho rằng xu hướng mua máy tính nhỏ chỉ là tạm thời, rồi sẽ yếu đi khi các loại điện thoại thông minh (Smart Phone) mạnh hơn và có giá hạ xuống vừa túi tiền của đại chúng. Theo họ, điện thoại thông minh mới chính là "máy tính cá nhân của tương lai", loại máy tính có chức năng định vị GPS, "cá nhân hóa" ở mức cao. Điện thoại thông minh "dư sức" đáp ứng nhu cầu đơn giản mà máy tính nhỏ hiện nay đang đảm đương.

Ý kiến phản bác lại cho rằng với màn hình quá nhỏ, và hãy còn thiếu chuẩn chung, nên điện thoại thông minh không thể thay thế máy tính nhỏ. Hơn nữa, máy tính nhỏ đơn giản hơn nên luôn có giá thấp hơn điện thoại thông minh, thấp đến mức sau này các nhà cung cấp dịch vụ Internet có thể... cho không.

Nghĩa là, sau này, phần lớn người dùng bình thường, có nhu cầu đơn giản, có thể sẽ không phải mua máy tính nữa? 

• Ngọc Thạch