Đơn giản và rẻ. Tiện dụng và nhỏ nhắn. Notebook mini – một dòng mới trong các sản phẩm laptop, chúng được thiết kế để dành cho học sinh, sinh viên có thể “nhét” vừa cặp và sách đi bất cứ đâu. Các máy tính này đáp ứng được việc lướt Web, gửi/nhận email trong khi kích thước chỉ nhỉnh hơn một quyển sách. Thông thường chúng có trọng lượng dưới 1,36kg với tính năng tiết kiệm pin của các bộ vi xử lý Intel hay VIA, màn hình rộng khoảng từ 7 – 10 inch, 512MB đến 1GB RAM, ổ cứng dạng nén hoặc thường, hệ điều hành Linux hoặc Windows.
Các notebook mini không có được cấu hình mạnh như của những máy tính dạng lớn. Bạn sẽ không thể tìm thấy máy nào có bộ vi xử lý lõi kép hay card đồ họa rời, tuy nhiên nó lại rất dễ di chuyển trong khi nếu với một máy tính thông thường nhẹ như thế với cấu hình lớn hơn thì giá của nó cũng “trên trời”. Các hãng máy tính luôn cố gắng tạo một điểm nổi bật riêng cho những sản phẩm của mình, chính vì vậy việc lựa chọn loại máy tốt nhất phù hợp với nhu cầu của bạn không hề đơn giản. Bài này nêu ra 7 vấn đề nổi bật nhất của notebook mini để dựa vào đó bạn sẽ có được lựa chọn phù hợp.
1. Bàn phím và kích thước màn hình
Bản thân notebook mini là một laptop nhỏ, vì vậy hãy chọn máy với kích thước và độ phân giải màn hình phù hợp với tầm nhìn mắt của bạn. Các hệ thống này có kích thước màn hình trong khoảng từ 7 inch (như Everex CloudBook) tới 10 inch (như MSI Wind NB). Độ phân giải hiển thị trên các máy tính này là một yếu tố quan trọng: Một notebook mini với độ phân giải 800 x 480 px sẽ yêu cầu bạn phải cuộn chuột theo chiều ngang mới xem được toàn nội dung của phần lớn các Website. Nhưng thật may thay, các sản phẩm notebook mini mới nhất cho phép bạn chọn lựa về độ phân giải 1024 x 600 px quen thuộc, giúp cho việc lướt web của bạn trở nên hoàn hảo hơn.
Liên quan trực tiếp với kích thước của màn hình là độ rộng của bàn phím. Trừ khi bạn có một bàn tay nhỏ nhắn nếu không bạn sẽ thấy khó chịu với phần lớn các notebook mini có bàn phím nhỏ hơn nhiều so với các bàn phím thông thường. Các phím trên một notebook mini được bố trí khít và nhỏ, do đó nếu bạn có một bàn tay “khá lớn” thì sẽ rất khó trong việc sử dụng. Những máy mini có các phím gần như đầy đủ và được bố trí vừa khít với máy bao gồm Acer Aspire one (kích thước khoảng 89% so với bàn phím thông thường), HP 2133 Mini-Note (92%) và MSI Wind NB (92%). Tuy nhiên, hãy nhớ rằng kích thước chưa phải là tất cả. Trên chiếc Eee PC 1000H, phím Shift phải đặt khá bất tiện ở phía bên phải của các phím mũi tên, vị trí sẽ gây khó chịu đối với người sử dụng máy.
2. Hệ điều hành
Linux: Một trong những khía cạnh tốt nhất của những chiếc máy tính nhỏ nhắn này là có quyền tự do lựa chọn, chúng ta sẽ không phải lo lắng về vấn đề các điều kiện của phần cứng. Rất nhiều notebook mini được cài đặt sẵn Linux, một hệ điều hành nguồn mở miễn phí được rất nhiều người ưa thích. Bạn sẽ tìm thấy một vài bản cài phổ biên snhư gOS V2 Rocket (Everex CloudBook), Linpus Linux (Acer Aspire one), và Xandros Linux (ASUS Eee PC).
Những người dùng Linux sẽ giảm bớt phần lớn lo lắng về khả năng tấn công của mã độc và có giao diện đồ họa khá đẹp, thậm chí là còn dễ sử dụng hơn Windows. Nếu bạn là dân công nghệ thực thụ, một mánh thủ thuật quản lý màn hình Linux như Compiz Fusion sẽ cung cấp cho bạn giao diện 3D tuyệt vời. Chỉ có một điều phiền phức chính trong hệ điều hành này là việc cài đặt các chương trình có chút khó khăn và đôi khi còn yêu cầu phải sử dụng ngôn ngữ dòng lệnh. Tệ hơn nữa là một vài phần mềm có thể không tương thích với notebook mini, điều này còn tùy thuộc vào phiên bản Linux đang sử dụng trên hệ thống.
May mắn thay, Canonical đang chuẩn bị cho ra mắt Ubuntu Netbook Remix, một hệ điều hành OEM tùy chỉnh mới được thiết kế cho các notebook mini nền tảng Intel Atom và sẽ được cung cấp cho các nhà phát triển tích hợp sẵn vào máy. Hệ điều hành sẽ được cài đặt sẵn vào các hệ thống phát triển sau này.
Windows: XP là hệ điều hành Windows phổ biến nhất trong các hệ thống notebook mini nhưng HP lại đưa Vista vào Mini-Note 2133 của hãng. Đương nhiên, Windows tương thích với mọi chương trình phần mềm hiện có trên thị trường. Thật không may đi kèm với nó là việc phải chấp nhận Windows là đích ngắm chính của các hacker, vì vậy một gói bảo mật như Norton Internet Security 2008 sẽ là yêu cầu cần thiết.
3. Bộ vi xử lý
Hiện tại, có hai công ty sản xuất bộ vi xử lý chính được thiết kế cho tốc độ và hiệu suất pin trong lĩnh vực notebook mini là Intel và VIA. Intel ban đầu được trang bị cho các notebook mini là Intel Celeron M processor (900 MHz) nhưng mới gần đây đã được chuyển sang chip Atom cao hơn và nhanh hơn (800 MHz to 1.8 GHz). Chúng tôi đã kiểm tra các notebook mini có trang bị CPU Atom 1,6-GHz của Intel có thể chạy được từ 4,5 - 5,5 giờ một lần sạc.
Bộ vi xử lý C7-M của VIA (1.0 GHz to 1.7 GHz) được đưa ra để có hiệu suất cao hơn nhưng chạy không nhanh như Intel. Thêm nữa là các notebook mini có trang bị CPU này chạy pin không lên quá 4 giờ. Mới đây, VIA đưa ra nền tảng Nano (1.0 GHz to 1.8 GHz) được thiết kế để thách đấu với Atom của Intel về hiệu suất cũng như độ lâu của pin. Nhưng hiện nay cugnx chưa thấy một notebook mini nào được trang bị công nghệ này.
4. Loại ổ lưu trữ
Rất nhiều máy notebook mini hiện nay sử dụng công nghệ lưu trữ ổ cứng thông thường và ổ SSD, cả hai công nghệ này đều có điểm lợi và bất lợi. Ổ cứng thông thường có dung lượng lưu trữ lớn hơn (MSI Wind NB chỉ có 80GB ổ cứng trong khi Mini-Note của HP có tới tận 120GB) nhưng sức chịu dựng của nó yếu hơn khi bị rơi, va chạm và khiến cho các thành phần hoạt động bên trong nóng hơn. Các ổ SSD chạy nhanh hơn, bền hơn và chạy mát hơn, nhưng lại đắt và dung lượng lưu trữ nhỏ. Nếu mục đích của bạn thiên về lưu trữ, hãy sử dụng máy với ổ cứng thường; còn nếu bạn muốn bảo vệ ổ trước khả năng mất dữ liệu vì va đập hay muốn có hiệu suất tốt hơn, SSD là lựa chọn tốt.
5. Cần bao nhiêu cổng
Bạn lo lắng về vấn đề kết nối với các máy ảnh kỹ thuật số, máy nghe nhạc MP3 hay một màn hình mở rộng? Hãy dẹp mối lo đó đi. Các máy notebook mini hiện nay đều có từ 2 – 3 cổng USB 2.0, 1 cổng VGA và một khe cắm thẻ nhớ. Nếu một thẻ mở rộng (ExpressCard) là thực sự cần thiết, bạn sẽ có ít tùy chọn hơn. Hiện nay mới chỉ có HP Mini-Note là có khe cắm thẻ mở rộng. Tuy vậy bạn cũng có thể sử dụng một modem broadband mobile USB.
6. Chất lượng Webcam
Đa phần các notebook-mini hiện nay được tích hợp sẵn webcam 0.3-megapixel hoặc 1.3-megapixel cho chất lượng hình ảnh phù hợp với việc trao đổi với bạn bè và đồng nghiệp.
7. Phụ trợ
Các nút chuột và touchpad nhỏ vừa phải tùy thuộc vào từng loại notebook-mini, tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể điều khiển hệ thống của mình dễ dàng với một chuột cắm ngoài.
Nếu bạn cần nhiều dung lượng ổ hơn để lưu trữ ảnh, các file nhạc, video và tài liệu hãy sử dụng thêm một ổ cứng ngoài di động. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều ổ dạng đó và hoàn toàn phù hợp với túi tiền của bạn.